مدرسه شاد



چکیده
ایجاد نشاط و شادابی یکی از مؤثرترین راه ها برای افزایش بهداشت روانی در جامعه است، مدرسه بعنوان یک نهاد می تواند با بوجود آوردن زمینه ها و برنامه هایی باعث هر چه شاداب کردن جامعه شود. اگر در مدرسه شوق زندگی کردن بوجود آید خود به خود اثرگذار بر جامعه خواهد بود. انسان های شاد زندگی خود را تحت کنترل دارند، مسئولیت پذیرند، هدفمند هستند، دید مثبت به زندگی دارند. آینده نگر وامیدوارند و در مقابل مشکلات و سختی ها از پای نمی نشینند، قرآن دین اسلام را دین شادی معرفی نموده و مهمترین عوامل شادی را محبوبیت، مقبولیت و موفقیت، ایمان، هویت ملی و فرهنگی، خلاقیت عارفانه و حل مسئله ذکر کرده است، روانشناسان شادی و شور و نشاط را محرک انسان ها برای عمل می دانند و جامعه شناسان جامعه شاد را جامعه موفق می دانند. عواملی که می تواند باعث گسترش شادی شود در ابتدا خانواده است و سپس دیگر نهادها همچون مدرسه و نهادهای فرهنگی مذهبی می باشند که هر کدام به نوبه خود وظایفی دارند.
 
مقدمه
در اواخر قرن بیستم موضوع شادمانی و نشاط بشر به عنوان یکی از موضاعات مورد مهم مورد بررسی قرار گرفت یکی از مشکلات هر جامعه غفلت از شادی و نشاط، در نتیجه افزایش بیماری های روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است. با شادی و نشاط زندگی معنی پیدا می کند و در پرتو آن دانش آموزان خصوصاً در دوران نوجوانی و جوانی می توانند خود را ساخته و قله های سلوک و پله های ترقی را بپیمایند. جامعه زنده و پویا جامعه ای است که عناصر شادی آفرین در آن فراوان باشد (حوری زاد، 1385). نشاط و شادابی در مدرسه باعث رشد و شکوفایی در همه ی ابعاد وجودی یک دانش آموز می شود. در محیط شاد، ذهن انسان پویا، زبانش گویا و استعدادش شکوفا می گردد. در قرن جدید سرلوحه ی تعلیم و تربیت در یک جمله خلاصه شده است. شوق زندگی کردن را به دانش آموزان بیاموزیم» پس باید معتقد باشیم که در حقیقت رشد پایدار ما در گرو شادی پایدار است و این شادی باید در مدارس ایجاد و مدیریت شود.
عوامل مؤثر بر شور و نشاط دانش آموزان
- خانواده
خانواده اولین نهادی است که انسان در آن رشد می کند و تأثیر مستقیم بر اعمال و رفتارها و نگرش ها و طرز تلقی های فرزندان دارد. برخی خانواده ها عموماً دنیا را مکانی قابل اعتماد، منظم، پیش بینی پذیر، قابل مهار می بینند. آن ها خود را با کفایت می شمارند، سایر خانواده ها اطراف خود را محیطی خطرناک، نااستوار و متزل، غیرقابل پیش بینی می انگارند که خطر بالقوه در آن وجود دارد (گلدبنرگ، 1387، ص 12). بنابراین دیدگاه خانواده و رفتار اعضای خانواده بر کودکان تأثیر فراوان دارد.
- مدرسه شاد و با روح
مدرسه موقعیتی فراهم می کند تا دانش آموزان بتوانند فارغ از دغدغه های بزرگ سالانه، زندگی را بازی و تمرین کنند و کم کم آماده شوند تا در زمین واقعی ،زندگی را به اجرا درآورند (سنجانی، 1387، ص 34).
الف) شاداب سازی ظاهری مدرسه
محیط ظاهری و فیزیکی شاد بر شادابی و شادمانی افراد تأثیر دارد. این بخش شامل:
1- فضاسازی و زیباسازی حیاط مدرسه: دیوارهای تزیین شده با نقاشی های زیبا، سطح زمین مناسب، کاشت درخت و فضای سبز، قرار دادن نیمکت های رنگی، زیبا، تابلوی زیبا در سردر مدرسه، مناسب بودن اندازه محیط مدرسه.
2- زیباسازی ساختمان مدارس: رنگ آمیزی در و پنجره و ساختمان، نصب پرده های زیبا، زیباسازی راهروها، کلاس ها و قرار دادن گلدان های گل های طبیعی و مصنوعی در راهروها، مناسب بودن اندازه کلاس ها و.
3- زیباسازی و تمیز بودن نمازخانه، کتابخانه و کارگاه: استفاده از خوش بو کننده ها، قفسه های زیبا، مناسب بودن محیط کتابخانه، نمازخانه و کارگاه.
4- پوشش های ظاهری معلم ها، مدیر و کارکنان، دانش آموزان: استفاده از روپوش های شاد برای دانش آموزان و همچنین پوشش مرتب و استفاده از رنگ های شاد و روشن برای کارکنان مدرسه.
5- رعایت بهداشت: تمیز بودن محیط مدرسه، کلاس ها، بهداشت فردی، اجتماعی، دانش آموزان
ب) معلم شاد و با روحیه:
معلم آهنگ و فضا و جو کلاس درس را تنظیم می کند، چنانچه قرار باشد که روح دانش آموزان پرورش و رشد یابد، باید این روند از روح معلم آغاز گردد. حال اگر روح معلم افسرده و ناتوان باشد شانس ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانش آموزان بوجود خواهد آمد. معلم با انواع روش های تدریس آشنا باشد. اطلاعاتش به روز باشد، معلم باید بداند که دانش آموزان دارای تفاوت های فردی هستند و نیز باید با روش های تشویق وتنبیه آگاهی لازم داشته باشد و پر روحیه و باانگیزه باشد.
ج) جو مدرسه:
جو مدرسه متکی بر نگرش و رویکرد افراد به مسائل، موضوعات، اشیاء و امکانات است، تعیین کننده فرایند آموزش درون مدرسه ای است. جو مدرسه می تواند بر اساس وفاداری و همدلی سازمان دهی شود یا افراد را در دو سوی یک دیوار بلند ناامنی و بی اعتمادی قرار دهد. داشتن فرصت های برابر، خودی محسوب شدن، پذیرفته شدن و تمایل به همکاری چند جانبه، از جمله مؤلفه های جو مدرسه می باشد (سنجانی، 1378، ص 360)
مطالعات حکایت از این دارند که پس از والدین مدیر و معلم مهمترین نقش دانش آموز رادر شکل گیری احساسی که بچه به نقش خود دارد، ایفا می کنند (شیرازی، 1373، ص 156).
- شاداب سازی معنوی در مدارس
بی تردید تربیت روحی و معنوی نوجوانان باید از آغاز حیات آنان مدنظر قرار گرفته شود. دین سه جزء اصلی دارد:
1- مذهبی بودن سازمانی متضمن عضویت در مؤسسات دینی
2- مذهبی بودن فردی که تعهد فردی نسبت به دین دارند.
3- عقاید دینی، عقاید هسته ای افراد هستند که به دینشان و رابطه شان با خدای بوده است. (کروس، 1993)
آشنا کردن دانش آموزان با لطافت طبیعت (آب و هوا، آفتاب، کوه، دریا و.) می تواند نشاط و شادابی را با ادراک طبیعت خداوندی بدست آورد بطوری که با دیدن هر یک از ابعاد طبیعت حتی بوییدن یک گل احساس لذت و شادمانی کند. انجام مراسمات مذهبی می تواند باعث شاداب سازی درونی و معنوی در مدارس باشد.
راهکارهای مناسب جهت شاداب سازی مدارس
الف) پیشنهاد به مدیران                                              
 1- نظارت مشارکتی بر فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه
2- تبادل تجربه موفق مدیران در رابطه با شاداب سازی مدارس           3- مطالعه در خصوص شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت
4- استفاده از مدیریت مشارکتی که باعث خلاقیت و ابتکار می شود.                       5- برقراری روابط حسنه در مدرسه
6- افزایش عزت نفس در کارکنان و دانش آموزان با روش های صحیح تشویق                        7- تشکیل کمیته شاداب سازی مرکب از مدیر، مربی پرورشی، دبیر ورزش، هنر، نماینده دبیران، دانش آموزان و انجمن اولیاء و مربیان                   8- برگزاری اردوهای سیاحتی و تفریحی با نظارت اولیاء                       9- بها دادن به دانش آموزان کنجکاو و پرسشگر و پرتحرک و شاداب    10- ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگ های شاد و جذاب در مدرسه                    11- توجه به وضعیت بهداشت محیط مدرسه              12- دادن مسئولیت به دانش آموزان              13- پر بار کردن ساعات ورزش               14- ایجاد کتابخانه مناسب، نمازخانه تمیز و جذاب
15- تهیه وسایل کمک آموزشی جهت تدریس بهتر معلمان                     16- فراهم کردن برنامه مشارکت اولیاء در برنامه های شاداب سازی
17- پخش موسیقی انرژی بخش در ساعات استراحت                       - ترغیب کارکنان به استفاده از لباس های مناسب با رنگ های روشن و همچنین انتخاب رنگ مناسب و شاد برای روپوش دانش آموزان           19- تشویق بهترین طرح در زمینه شاداب سازی
20- اجرای طرح یک روز اداره مدرسه توسط دانش آموزان            21- تشکیل ایستگاه جایزه (بدین صورت که جوایز مختلفی در طبقات مختلف قرار می گیرد و ارزش جایزه ها متفاوت است و دانش آموزان با توجه به تعداد کارت تشویقی، حق انتخاب دارند.)         22- ایجاد ایستگاه تلاشگران به منظور معرفی دانش آموزان ساعی در زمینه های مختلف علمی- ورزشی و فرهنگی هنری
 
پیشنهاد به معلمان
1- استفاده از روش های فعال تدریس           2- استفاده از روش های مناسب تشویق و تنبیه      3- عدم استفاده از تنبیه بدنی
4- استفاده از وسایل کمک آموزشی       5- برقراری ارتباط حسنه با دانش آموزان      6- ترغیب دانش آموزان به فعالیت های گروهی          
7- استفاده از روش گردش علمی و نمایشنامه ای          8- جلوگیری از هر نوع برخورد لفظی و بی احترامی به دانش آموزان     9- اختصاص بخشی از کلاس به گفتن لطیفه          10- استفاده از موسیقی سر کلاس درس در موقعیت مناسب         11- تشکیل تیم های ورزش معلمان و مسابقه با دانش آموزان 12- بالا بردن آگاهی و اطلاعات در زمینه روانشناسی و تفاوت های فردی    13- خواندن قصه ها و داستان های جالب و دوست داشتنی برای دانش آموزان در کلاس درس انشاء، دینی، ادبیات و.
پیشنهاد به مشاوران، مربیان پرورشی
1- معرفی الگوهای مناسب علمی، ورزشی، فرهنگی به دانش آموزان       2- توجه به بهداشت روانی و جسمی دانش آموزان
3- برگزاری جنگ خنده در مراسم صبحگاهی یا اعیاد که با گفتن لطیفه های مناسب و اخلاقی باعث ایجاد شور و نشاط و تخلیه هیجانی می شود.     4- ایجاد تابلوی اعلانات تحت عنوان ایستگاه خنده که شامل شعرهای شادی آفرین و لطیفه های مناسب می باشد.
5- استفاده از پیام های بهداشتی شاد در تابلوی اعلانات         6- برگزاری جشن ها به مناسبت های مختلف 7- برگزاری جنگ شادی خانوادگی در مدرسه      8- برگزاری مسابقات ورزشی، تفریحی، فرهنگی، هنری و علمی بین دانش آموزان   9- آموزش مهارت های زندگی (خودآگاهی، همدلی، ارتباط مؤثر، تصمیم گیری، حل مسأله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، توانایی حل مسئله، توانایی مقابله با استرس)    10- برگزاری نمایشگاه آثار دانش آموزان 11- برگزاری برنامه های صبحگاهی بانشاط و پربار همراه با موسیقی و ورزش            12- کمک جهت رفع مشکلات دانش آموزان  13- ایجاد تفکر مثبت نگری در دانش آموزان
14- ارائه مفاهیم و ظرایف دینی به شیوه های جذاب  15- روی آوردن به روش های سنتی و پرورشی در محیط مدرسه و اجرای یک برنامه جدید در هر روز یا هفته در زمانی مشخص در حدود 10 دقیقه که زنگ استراحت پیشنهاد می شود.
نتیجه گیری
شاید در اولین نگاه احساس کنیم که انجام همه امور فوق در مدارس مستم پرداخت هزینه های سنگین باشد و مسلماً در مدارس دولتی چنین امکانی وجود ندارد، لیکن با کمی تأمل به این نتیجه می رسیم که انجام بسیاری از این پیشنهادات فوق می تواند با درایت و مدیریت صحیح با حداقل بودجه و امکانات انجام شدنی باشد. و به اشکال مختلف می توان شادابی و طراوت را به کودکان و نوجوانان این مرز و بوم هدیه دهیم و در نهایت جامعه ای شاد داشته باشیم که این خود باعث بروز رشد استعدادها و خلاقیت ها در جوانان ما خواهد شد.
شاداب سازی و ایجاد روحیه شاد در دانش آموزان و جلوگیری از افسردگی آن ها باعث می شود افرادی هدفمند، کارآمد و مسئولیت پذیر در جامعه داشته باشیم. در این میان عوامل متعددی دست به دست هم داده تا این هدف محقق شود.
- مهمترین عامل نقش خانواده است، تربیت فرزند از اوان زندگی و ایجاد نشاط او و پیوند میان خانواده و مدرسه و تعامل این دو در ایجاد هماهنگی با هم می تواند روشی مؤثر برای ایجاد شادابی در فرزند پیدا و اجرا شود.
نقش مدرسه، معلمان و سایر اولیاء مدرسه بر کسی پوشیده نیست بنابراین با ایجاد مدرسه ای شاد می توان به پرورش افرادی شاد و کارآمد برای جامعه ای موفق امیدوار بود. به امید تحقق این امر مهم.

با توجه به مطالب ارائه شده در این وبلاگ به طور کلی نتیجه می گیریم که برای ایجاد یک محیط شاد در سطح مدارس اولین شرط ، مدیریت صحیح و شایسته می باشد که با برنامه ریزی های دقیق و به روز می تواند پایه های اصلی این محیط شاداب را ایجاد نماید و شرط بعدی همراهی و همدلی پرسنل و دانش آموزان آموزشگاه با مدیر مدرسه می باشد که عناصر کلیدی و حساس جهت پیشبرد اهداف مدیریتی می باشد . در مرحله ی بعد ، وجود امکانات و تجهیزات لازم جهت استفاده از توانمندی ها و استعدادهای کارکنان و دانش آموزان جهت شاداب سازی مدارس می باشد و همچنین کمک ها و حمایت های مالی اولیاء نیز از موارد مهم جهت پیاده کردن برنامه ریزی های مدیریتی برای شاداب سازی مدارس می باشد که امید است تمامی این موارد ، دست در دست هم داده و بتواند محیطی شاد ، جذّاب و بانشاط برای فرزندان این مرز و بوم ایجاد نماید.
 

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

iranhotelinfo تولیدی کتری قوری جامع ترین اخبار و اطلاعات سئو راز دل فروشگاه اینترنتی puzel معنیِ نازُک. محبوب نازکننده. javaniranii rangincamantc آموزش کسب و کار آنلاين